Δε διαλέγουμε τρόπο σφαγής, απέχουμε από το δημοψήφισμα

Δε διαλέγουμε τρόπο σφαγής

Τώρα που οι μάσκες έπεσαν, τώρα που το εμπόριο ελπίδας και οι σοσιαλδημοκρατικές ψευδαισθήσεις ενός «ήπιου κεϋνσιανισμού», ενός «καπιταλισμού με ανθρώπινο πρόσωπο», ενός «έντιμου συμβιβασμού με τους δανειστές», μιας «αξιοπρεπούς και αμοιβαία συμφέρουσας συμφωνίας με τους εταίρους» καταρρέουν, έχει ιδιαίτερη σημασία η σαφήνεια θέσεων και προσανατολισμών. Γιατί το δημοψήφισμα που έχει προκηρυχθεί θολώνει για άλλη μια φορά τα νερά, συμπυκνώνοντας κρίσιμα ερωτήματα σε ένα ψευδεπίγραφο δίλημμα, δημιουργώντας παράλληλα μια κοινωνική πόλωση σε εξίσου ψευδεπίγραφη βάση.

Από τη μία, πρέπει να είναι σαφές ότι δεν υπάρχει θεσμική λύση (οποιουδήποτε τύπου) στη λυσσαλέα επίθεση του εγχώριου και διεθνούς κεφαλαίου, των κρατικών και υπερεθνικών μηχανισμών κυριαρχίας, ακόμα περισσότερο μέσα σε περιβάλλον νεοφιλελεύθερου παγκοσμιοποιημένου καπιταλισμού σε κρίση. Ούτε μπορεί να προκύψει οποιουδήποτε είδους προοπτική από όλες εκείνες τις πολιτικές-κομματικές δυνάμεις (κοινοβουλευτικές και εξωκοινοβουλευτικές) που αντιπροσωπεύουν διαφορετικές εκδοχές του συστήματος εκμετάλλευσης και υποταγής, στη (νεο)φιλελεύθερη ή στη σοσιαλδημοκρατική, στη γραφειοκρατική ή στη φασιστική εκδοχή του. Όπως δεν υπάρχει αντικρατισμός (και εν γένει αναρχία) με εθνικό πρόσημο και το αντίστροφο.

Από την άλλη, πρέπει να είναι επίσης σαφές ότι η προσπάθεια διαφοροποίησης ή διεύρυνσης του περιεχομένου ενός δημοψηφίσματος δεν έχει (και δεν μπορεί να έχει) ιδιαίτερη επιτυχία. Αυτό που γίνεται είναι η πρόσδεση διαφορετικών οπτικών και επιδιώξεων στο κυρίως περιεχόμενο, που καθορίζεται πάντα από αυτόν που θέτει το ερώτημα (τα διάφορα μπλοκ εξουσίας) είτε με εξαιρετική σαφήνεια είτε με δημιουργική ασάφεια. Η διαδικασία του δημοψηφίσματος, που παρουσιάζεται ως η πεμπτουσία της δημοκρατίας (και μάλιστα στην αμεσοδημοκρατική της εκδοχή), είναι αποπροσανατολιστική αφού κωδικοποιεί ψευδεπίγραφα ένα πρόβλημα (πέραν των καλών προθέσεων ή των σκοπιμοτήτων), υποκαθιστώντας την κοινωνική ζύμωση, συμφωνιών, διαφωνιών, σύνθεσης ή συναίνεσης, που μπορεί να συμβαίνει μόνο στο πλαίσιο της γενικευμένης κοινωνικής αυτοοργάνωσης, ελευθεριακών-αντιιεραρχικών διαδικασιών-συνελεύσεων εθελούσιας, ενσυνείδητης και ισότιμης συμμετοχής για τη λήψη των αποφάσεων, μέσα σε ένα κλίμα αμοιβαιότητας, αλληλοκατανόησης και συνδιαμόρφωσης.

Στην ουσία μας καλούν να επιλέξουμε τον τρόπο σφαγής μας: εντός ή εκτός ευρωζώνης; / με το πρόγραμμα της ελληνικής κυβέρνησης ή με αυτό των δανειστών; Και το δίλημμα μοιάζει εφιαλτικά με αυτά των προηγούμενων ετών: “ευρώ ή δραχμή”, “μνημόνιο ή χρεοκοπία”. Εξάλλου, η πρόταση της «πρώτης φοράς αριστερά» στην κυβέρνηση για μέτρα 8 δις (η προς το χειρότερο ανανέωσή της το βράδυ της Τρίτης 30/6 και η πρόταση της για νέα διετή δανειακή σύμβαση με νέο μνημόνιο την 1η Ιούλη) δεν έχει ιδιαίτερες διαφορές από την πρόταση των θεσμών, που τίθεται σε δημοψήφισμα στις 5 Ιουλίου, παρότι η τελευταία δεν είναι πλέον σε ισχύ από το βράδυ της 30ης Ιούνη. Απλά τώρα ο εκβιασμός δεν τίθεται στο πλαίσιο ενός προπαγανδιστικού πολέμου αλλά με ένα δημοψήφισμα για την απευθείας επιλογή των όρων σφαγής μέσω «λαϊκής εντολής». Αυτό που εξελίσσεται είναι ο εγκλωβισμός, ο αφοπλισμός, ο ακρωτηριασμός της σημερινής δυσαρέσκειας και των αυριανών αγώνων των «από κάτω», μέσα από την εθελούσια συμμετοχή τους στις διαφορετικές εκδοχές ισοπέδωσής τους.

Απέχουμε από το δημοψήφισμα

Το ότι είμαστε κάθετα αντίθετοι στο ΝΑΙ, στα περιεχόμενα, τις θέσεις και την κοινωνική-ταξική σύνθεση αυτών που το υποστηρίζουν (αστική τάξη, ΜΜΕ, μικρομεσαία στρώματα ωφελούμενα από το ευρώ, φοβισμένοι εργαζόμενοι συντηρητικών αντιλήψεων, ιδεολογικά τοποθετημένοι εθνικόφρονες ευρωφιλελεύθεροι) δε σημαίνει ότι εντοπίζουμε κάτι ρηξικέλευθο και διεξοδικό στο ΟΧΙ, το οποίο ταυτόχρονα σημαίνει ΝΑΙ στις εξίσου αδιανόητες κυβερνητικές προτάσεις. Πρόκειται για μια επιλογή που επενδύεται με μπόλικη «εθνική αξιοπρέπεια και περηφάνια», προβάλλεται ως το μικρότερο κακό και η συντριπτική πλειοψηφία όσων την υποστηρίζουν δεν επιθυμεί εξίσου να βγει από την ευρωζώνη και την ΕΕ γενικότερα. Αν προσθέσουμε και τη σύνταξη σε κοινό μέτωπο με τους φασίστες της χα, η εικόνα που προκύπτει δεν είναι ιδιαίτερα ελκυστική.

Οραματιζόμαστε και παλεύουμε για μια άλλη κοινωνία

Απέναντι στην ανάθεση και την αδράνεια προτάσσουμε την ατομική και συλλογική αυτενέργεια, απέναντι στην ετερονομία τον αυτοκαθορισμό, απέναντι στην ιεραρχία την αυτοοργάνωση, απέναντι στην υποταγή την αντίσταση, απέναντι στην εξουσία την ελευθερία, απέναντι στη βαρβαρότητα την αλληλεγγύη.

Μόνο μέσα από ριζοσπαστικούς, ακηδεμόνευτους, χειραφετημένους κοινωνικούς-ταξικούς αγώνες και αντιδομές, μέσα από αλυσιδωτές κοινωνικές εξεγέρσεις που θα οδηγήσουν σε κοινωνική επανάσταση, στη χειραφέτηση κάθε πτυχής της καθημερινής ζωής, μπορεί να προκύψει η πιθανότητα-δυνατότητα κοινωνικού μετασχηματισμού και όχι μέσα από εκλογικές ή δημοψηφισματικές αναθέσεις-ψευδαισθήσεις και ανεδαφικές λογικές είτε «ρήξης εντός της ΕΕ» είτε «αποδέσμευσης από τους ιμπεριαλιστικούς σχηματισμούς» χωρίς κοινωνικό ξεσηκωμό. Με την καταστροφή του κράτους, των κεφαλαιοκρατικών σχέσεων, των υπερεθνικών μηχανισμών κυριαρχίας (ΕΕ, ΔΝΤ, ΝΑΤΟ κλπ), της πατριαρχίας, κάθε μορφής εξουσίας και την αντικατάστασή τους από αυτοοργανωμένες και δικτυωμένες μεταξύ τους ανεξούσιες-ακρατικές-αταξικές κοινότητες, ελευθερίας, ισότητας, αλληλοβοήθειας, κοινοκτημοσύνης, χωρίς πλαστούς διαχωρισμούς και διακρίσεις στη βάση της φυλής, του τόπου καταγωγής, του φύλου, της σεξουαλικής προτίμησης, χωρίς ανώτερους και κατώτερους, ηγέτες και ακολουθητές, αφέντες και υποτακτικούς.